تحصیل در ایالات متحده آمریکا با دانشگاههای پیشرو و فرصتهای پژوهشی بینظیر آرزوی بسیاری از دانشجویان بینالمللی است. یکی از مهمترین عوامل تسهیلکننده این مسیر دریافت بورسیه تحصیلی است. بورسیهها در آمریکا طیف وسیعی از رشتههای علمی فنی هنری و علوم انسانی را پوشش میدهند و معمولاً بر اساس شایستگی تحصیلی نیاز مالی دانشجو یا ترکیبی از هر دو اعطا میشوند.

این کمکهزینهها که توسط دانشگاهها دولت آمریکا یا سازمانهای خصوصی ارائه میشوند میتوانند بخش یا تمام هزینههای تحصیل و زندگی را پوشش دهند و در مقاطع مختلف تحصیلی از دبیرستان تا دکترا در دسترس هستند. در ادامه به بررسی جامع انواع بورسیهها و شرایط اپلای برای آنها میپردازیم.
سیستم آموزش عالی در ایالات متحده آمریکا بسیار گسترده و متنوع است و به همین نسبت انواع مختلفی از بورسیههای تحصیلی برای دانشجویان داخلی و بینالمللی ارائه میشود. شناخت این دستهبندیها به متقاضیان کمک میکند تا گزینههای مناسب خود را بهتر شناسایی و برای آنها اقدام کنند. به طور کلی بورسیهها را میتوان بر اساس منبع تامین مالی میزان پوشش هزینهها و معیارهای اعطا طبقهبندی کرد. از نظر منبع تامین مالی بورسیهها عمدتاً توسط دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی نهادهای دولتی فدرال یا ایالتی سازمانهای خصوصی بنیادها شرکتها یا حتی افراد خیر تامین میشوند. هر یک از این منابع ممکن است معیارهای خاص خود را برای انتخاب دانشجو داشته باشند. از نظر میزان پوشش بورسیهها میتوانند شامل تخفیف جزئی در شهریه (partial scholarship) پوشش کامل شهریه و بخشی از هزینههای زندگی (full scholarship یا fully funded) یا حتی پرداخت هزینههای اضافی مانند بیمه و کتاب باشند. بورسیههای دولتی مانند فولبرایت و هوبرت هامفری نیز وجود دارند که برنامههای مشخصی برای تبادل دانشجو و متخصص دارند. بورسیههای دانشگاهی نیز که رایجترین نوع برای دانشجویان بینالمللی هستند معمولاً بر اساس شایستگی علمی و رزومه تحصیلی دانشجو اعطا میگردند.
اگرچه تمرکز اصلی بورسیههای تحصیلی در آمریکا بر مقاطع آموزش عالی (دانشگاه) است اما فرصتهایی نیز برای تحصیل در مقطع دبیرستان با کمک هزینه وجود دارد. این بورسیهها معمولاً توسط مدارس شبانهروزی خصوصی یا سازمانهای تبادل دانشآموز ارائه میشوند و هدف آنها جذب دانشآموزان با استعداد از سراسر جهان و ترویج تبادلات فرهنگی است. بورسیههای دبیرستان ممکن است بخشی از شهریه هزینه خوابگاه و گاهی اوقات هزینههای جانبی دیگر را پوشش دهند. معیارهای اصلی برای دریافت این بورسیهها شامل سوابق تحصیلی درخشان در مقطع قبلی مهارت زبان انگلیسی (معمولاً با آزمونهایی مانند SSAT یا TOEFL Jr.) فعالیتهای فوق برنامه و پتانسیل رهبری است. فرآیند اپلای برای بورسیه دبیرستان معمولاً شامل ارسال کارنامه تحصیلی توصیهنامه از معلمان نمرات آزمونهای استاندارد نوشتن مقاله و انجام مصاحبه است. این بورسیهها فرصت ارزشمندی را برای دانشآموزان فراهم میکنند تا قبل از ورود به دانشگاههای آمریکا با سیستم آموزشی و فرهنگ این کشور آشنا شوند و رزومه تحصیلی خود را تقویت کنند.
مقطع کارشناسی ارشد در آمریکا معمولاً ۱ تا ۲ سال به طول میانجامد و یکی از پرتقاضاترین مقاطع برای دانشجویان بینالمللی است. رقابت برای بورسیه در این مقطع به خصوص برای رشتههای محبوب و دانشگاههای برتر میتواند بسیار بالا باشد. بورسیههای مقطع کارشناسی ارشد اغلب بر اساس شایستگی تحصیلی (Merit-based) اعطا میشوند به این معنی که دانشجویانی با معدل بالا نمرات آزمون استاندارد (مانند GRE یا GMAT) خوب تجربه پژوهشی یا کاری مرتبط و توصیهنامههای قوی شانس بیشتری برای دریافت کمک مالی دارند. برخی بورسیهها نیز ممکن است بر اساس نیاز مالی (Need-based) باشند هرچند این نوع بورسیه برای دانشجویان بینالمللی کمتر رایج است. دانشگاهها و دپارتمانها منابع اصلی بورسیه در این مقطع هستند و ممکن است موقعیتهایی مانند دستیار تدریس (TA) یا دستیار پژوهشی (RA) را نیز ارائه دهند که شامل کمک هزینه زندگی و معافیت از شهریه میشود. برای افزایش شانس دریافت بورسیه ارشد توصیه میشود که متقاضیان رزومه تحصیلی و حرفهای قوی ارائه دهند مقالات علمی منتشر کنند (در صورت امکان) و با اساتید دپارتمان مورد نظر مکاتبه نمایند.
تحصیل در مقطع دکتری (PhD) در ایالات متحده آمریکا یک فرآیند طولانیتر است که معمولاً بین ۴ تا ۶ سال به طول میانجامد و اغلب با حمایت مالی قابل توجهی همراه است. دانشگاههای آمریکایی به شدت به دانشجویان دکتری متکی هستند و به همین دلیل بسیاری از برنامههای دکتری به خصوص در رشتههای علوم مهندسی و برخی علوم اجتماعی به صورت Fully Funded ارائه میشوند. این بدان معناست که دانشگاه یا دپارتمان مربوطه شهریه دانشجو را پوشش داده و کمک هزینهای برای زندگی (Stipend) به او پرداخت میکند. شرایط پذیرش و اخذ بورسیه دکتری بسته به رشته و دانشگاه بسیار متفاوت است اما به طور کلی داشتن سابقه پژوهشی قوی مقالات علمی نمرات بالای آزمونهای استاندارد (مانند GRE) معدل عالی در مقاطع قبلی و توصیهنامههای تاثیرگذار از اساتید برجسته از اهمیت بالایی برخوردار است. در مقطع دکتری ارتباط با اساتید و یافتن یک استاد راهنما (Supervisor) که زمینه پژوهشی مشترکی با شما داشته باشد اغلب نقش کلیدی در فرآیند پذیرش و تامین مالی ایفا میکند.
همانطور که اشاره شد در دوره دکتری در آمریکا مدلهای مختلفی برای تامین مالی دانشجویان بینالمللی وجود دارد که رایجترین آنها به سه دسته اصلی تقسیم میشوند. اولین نوع دستیار آموزشی (Teaching Assistantship یا TA) است. در این موقعیت دانشجو در قبال دریافت کمک هزینه و معافیت از شهریه مسئولیتهایی مانند تدریس در کلاسهای حل تمرین تصحیح اوراق امتحانی یا کمک به استاد در کلاسهای مقدماتی را بر عهده دارد. نوع دوم دستیار پژوهشی (Research Assistantship یا RA) است. در این حالت دانشجو تحت نظر استاد راهنمای خود بر روی یک پروژه تحقیقاتی کار میکند و تامین مالی او معمولاً از محل گرنتهای پژوهشی استاد تامین میشود. این موقعیت برای دانشجویانی که به دنبال کسب تجربه پژوهشی عمیق و پیشبرد پایاننامه خود هستند بسیار ایدهآل است. نوع سوم فلوشیپ (Fellowship) است. فلوشیپها معمولاً معتبرترین نوع کمک هزینه هستند و اغلب بر اساس شایستگی علمی برجسته و بدون نیاز به انجام کار خاصی (مانند تدریس یا پژوهش اجباری) اعطا میشوند. فلوشیپها ممکن است توسط دانشگاه دپارتمان بنیادهای خصوصی یا نهادهای دولتی تامین شوند و معمولاً از نظر مالی سخاوتمندانهتر از TA یا RA هستند.
برای افزایش شانس اخذ بورسیه تحصیلی در ایالات متحده آمریکا متقاضیان باید مجموعهای از شرایط و الزامات را برآورده سازند. مهمترین این شرایط شامل داشتن سوابق تحصیلی عالی در مقاطع قبلی است؛ معدل بالا و عملکرد درخشان در دروس مرتبط با رشته مورد نظر از اهمیت ویژهای برخوردار است. علاوه بر این ارائه نمرات قابل قبول در آزمونهای زبان انگلیسی استاندارد مانند تافل (TOEFL) یا آیلتس (IELTS) الزامی است زیرا زبان تدریس و ارتباط در دانشگاههای آمریکا انگلیسی است و متقاضی باید توانایی کافی برای موفقیت در محیط آکادمیک را نشان دهد. در بسیاری از رشتهها به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی ارائه نمرات آزمونهای استاندارد مانند GRE (برای رشتههای عمومی) یا GMAT (برای رشتههای مدیریت و کسبوکار) نیز مورد نیاز است. داشتن تجربه پژوهشی انتشار مقاله در ژورنالهای معتبر شرکت در کنفرانسها و داشتن سابقه کار مرتبط با رشته تحصیلی نیز میتواند رزومه متقاضی را به شکل قابل توجهی تقویت کرده و شانس او را برای دریافت بورسیه افزایش دهد. همچنین ارائه توصیهنامههای قوی از اساتید یا کارفرمایان قبلی و نگارش یک انگیزه نامه (Statement of Purpose) متقاعدکننده که اهداف تحصیلی و شغلی متقاضی را به روشنی بیان کند از دیگر عوامل کلیدی در فرآیند اپلای برای بورسیه محسوب میشود. در نهایت تطابق زمینه پژوهشی متقاضی با علایق پژوهشی اساتید در دپارتمان مورد نظر به خصوص برای مقطع دکتری نقش بسزایی در موفقیت در اخذ پذیرش و بورسیه دارد.
با دیپلم میشه بورسیه گرفت؟
بله امکان دریافت بورسیه برای تحصیل در مقطع دبیرستان در آمریکا برای دانشآموزان بینالمللی وجود دارد هرچند تعداد این بورسیهها کمتر از مقاطع دانشگاهی است و معمولاً توسط مدارس شبانهروزی خصوصی یا سازمانهای تبادل دانشآموز ارائه میشوند.
شرایط بورسیه تحصیلی فولبرایت آمریکا چیست؟
بورسیه فولبرایت یکی از معتبرترین بورسیههای دولتی آمریکا است که برای تبادل دانشجو پژوهشگر و متخصص در مقاطع مختلف ارائه میشود. شرایط آن شامل برتری تحصیلی پتانسیل رهبری و تمایل به تفاهم فرهنگی است. متاسفانه در حال حاضر این بورسیه به طور مستقیم برای شهروندان ایرانی در دسترس نیست.
مراحل و مدارک لازم برای اقدام جهت بورسیه تحصیلی آمریکا چیست؟
مراحل کلی شامل تحقیق درباره دانشگاهها و بورسیهها آمادهسازی مدارک تحصیلی (کارنامه مدارک زبان و آزمونهای استاندارد) دریافت توصیهنامه نگارش انگیزه نامه تکمیل فرمهای اپلای آنلاین و پرداخت هزینه درخواست است. مدارک دقیق بسته به دانشگاه و مقطع متفاوت است.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "امریکا چه رشته هایی را بورسیه می کند" هستید؟ با کلیک بر روی گردشگری و اقامتی, کسب و کار ایرانی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "امریکا چه رشته هایی را بورسیه می کند"، کلیک کنید.