نمونه متن صورتجلسه دادگاه

نمونه متن صورتجلسه دادگاه در واقع یه سند حقوقی خیلی مهم و کاربردیه که تمام اتفاقات، اظهارات و تصمیمات یک جلسه دادگاه رو به صورت دقیق و رسمی ثبت می کنه. این صورتجلسه نقش اساسی در روند دادرسی داره و می تونه سرنوشت پرونده شما رو عوض کنه. پس حتماً باید بدونید که چطور نوشته میشه و چه جزئیاتی داره.

سلام به همه کسانی که به نوعی با دنیای پیچیده دادگاه و قانون سر و کار دارن! چه وکیل باشید، چه دانشجو، یا حتی فردی عادی که درگیر یه پرونده حقوقی یا کیفری شده، حتماً اسم صورتجلسه دادگاه رو شنیدید و شاید هم براتون سوال پیش اومده که اصلاً چی هست، به چه دردی می خوره و چطور باید بهش اعتماد کرد. راستش رو بخواهید، صورتجلسه دادگاه مثل دفترچه خاطرات یه پرونده می مونه؛ تمام حرف ها، مدارک و تصمیماتی که در جلسه دادگاه رد و بدل میشه، به صورت رسمی و کتبی اونجا ثبت میشه تا هیچ شکی باقی نمونه. این سند انقدر حیاتیه که می تونه خط بطلانی بر ادعای شما بکشه یا برعکس، حق رو به حقدار برسونه.

ما قراره اینجا با هم یه سفر بریم به دل این سند قانونی، از سیر تا پیاز همه چیز رو با زبانی ساده و خودمونی براتون توضیح بدیم. می خوایم بدونیم که صورتجلسه چی میگه، کی می نویسه، چه بخش هایی داره و از همه مهم تر، چطور می تونید از نمونه متن صورتجلسه دادگاه های مختلف استفاده کنید. پس اگه دوست دارید با خیال راحت تری پاتون رو تو دادگاه بذارید یا حتی به عنوان یه وکیل، دقیق ترین اطلاعات رو در اختیار داشته باشید، این مقاله دقیقاً برای شماست. بیاین با هم قدم به قدم، این مفهوم مهم حقوقی رو بررسی کنیم و نکات کلیدی رو یاد بگیریم.

مبانی و اصول صورتجلسه دادگاه: دفترچه خاطرات رسمی دادگاه

اولین قدم برای درک هر چیز حقوقی، اینه که بدونیم اصلاً چی هست و چرا وجود داره. صورتجلسه دادگاه هم از این قاعده مستثنی نیست. بگذارید خیلی خودمونی براتون بگم، صورتجلسه دادگاه مثل یه دوربین فیلمبرداریه که تمام جزئیات یک جلسه دادگاه رو ضبط می کنه، با این تفاوت که اینجا به جای فیلم، همه چیز کتبی و رسمی ثبت میشه.

صورتجلسه دادگاه چیست و چرا اهمیت دارد؟

صورتجلسه دادگاه در واقع سندی رسمیه که تمام اتفاقات، اظهارات طرفین دعوا (یعنی خواهان و خوانده یا شاکی و متهم)، وکلای اون ها، شهود و هر تصمیم یا دستوری که از طرف قاضی صادر میشه، به صورت مکتوب و دقیق توش ثبت میشه. فکر کنید یه نفر میاد تو دادگاه و یه حرفی میزنه، چطور میشه ثابت کرد که چی گفته؟ یا قاضی یه قراری صادر می کنه، چطور میشه بعدها به اون استناد کرد؟ اینجا صورتجلسه میاد وسط! تو آیین دادرسی مدنی و کیفری ما، این صورتجلسه ها جایگاه بسیار مهمی دارن و به عنوان سند معتبر، می تونن حتی تو مراحل تجدیدنظر یا فرجام خواهی هم مورد استناد قرار بگیرن.

اهمیت این سند تو چند تا نکته اصلی خلاصه میشه:

• مستندسازی دقیق: هر چیزی که تو دادگاه میگید یا ارائه میدید، باید ثبت بشه تا بعدها قابل انکار نباشه.
• مبنای تصمیمات: قاضی بر اساس محتویات صورتجلسه و مدارک پیوست اون تصمیم گیری می کنه و حکم صادر می کنه.
• حفظ حقوق: اگه اظهارات شما دقیقاً ثبت بشه، کسی نمی تونه زیرش بزنه و حقتون پایمال نمیشه.
• شفافیت فرآیند: صورتجلسه باعث میشه که روند دادرسی شفاف باشه و همه بدونن چی به چیه.

مسئولیت تنظیم و امضای صورتجلسه: چه کسی می نویسد، چه کسی تایید می کند؟

حالا که فهمیدیم صورتجلسه چقدر مهمه، سوال اینه که کی می نویسدش و کی باید پای اون رو امضا کنه؟ مسئولیت تنظیم صورتجلسه معمولاً به عهده منشی دادگاه هست. منشی که یک کارمند رسمیه، با دقت تمام، اظهارات و اتفاقات رو مکتوب می کنه.

اما داستان به همین جا ختم نمیشه! پس از تنظیم صورتجلسه، چند نفر باید اون رو امضا کنن تا اعتبار پیدا کنه:

• قاضی یا قضات: مهم ترین امضا مربوط به قاضی یا هیئت قضاییه. امضای قاضی به صورتجلسه اعتبار رسمی میده.
• منشی دادگاه: کسی که صورتجلسه رو نوشته، باید اون رو امضا کنه.
• طرفین دعوا یا وکلای آن ها: اینجا یه نکته خیلی مهمه! شما به عنوان خواهان یا خوانده (یا شاکی یا متهم) و وکیلتون، حتماً باید صورتجلسه رو با دقت بخونید و اگه همه چیز درست ثبت شده بود، امضا کنید. چرا؟ چون اگه امضا کنید، یعنی محتویاتش رو قبول دارید و بعداً نمی تونید ادعا کنید که یه چیزی اشتباه بوده یا ثبت نشده. البته گاهی اوقات ممکنه طرفین از امضا خودداری کنن که این موضوع هم در صورتجلسه ثبت میشه و پیامدهای خاص خودش رو داره، مثلاً ممکنه بعدها ادعای اون ها مبنی بر عدم صحت صورتجلسه، خیلی قابل قبول نباشه.

پس یادتون باشه، امضای صورتجلسه یه کار ساده نیست، بلکه یه تعهد حقوقیه. قبل از امضا، حتماً خوب بخونید، اگه سوالی داشتید بپرسید و مطمئن بشید که همه چیز درست و کامل ثبت شده.

اجزا و اطلاعات ضروری در هر صورتجلسه دادگاه: چی باید توش باشه؟

حالا که با اهمیت و مسئولیت های صورتجلسه آشنا شدیم، وقتشه بریم سراغ مغز کلام: یعنی چی باید تو یه صورتجلسه خوب و استاندارد نوشته بشه؟ هر صورتجلسه، چه حقوقی باشه چه کیفری یا خانواده، یه سری اجزای ثابت و حیاتی داره که بدون اون ها، سند ناقص و بی اعتباره. تصور کنید یه فرم مهم رو دارید پر می کنید، اگه یه بخش رو جا بندازید، احتمالاً فرمتون برمی گرده. صورتجلسه هم همینطوره.

اجزای استاندارد صورتجلسه: شناسنامه جلسه دادگاه

یه صورتجلسه دادگاه مثل شناسنامه یه جلسه عمل می کنه و اطلاعات پایه و اساسی رو ثبت می کنه. این اجزا عبارتند از:

1. سربرگ:
   • معمولاً با بسمه تعالی شروع میشه.
   • آرم قوه قضائیه یا دادگستری بالای صفحه قرار می گیره.
   • شماره پرونده، کلاسه پرونده و شماره شعبه دادگاه (مثلاً شعبه 101 دادگاه کیفری 2) که پرونده در اون جریان داره، دقیقاً ثبت میشه.
2. مشخصات زمان و مکان:
   • تاریخ دقیق جلسه: روز، ماه و سال برگزاری جلسه.
   • ساعت شروع و پایان جلسه: این خیلی مهمه، چون زمان بندی دقیق رو نشون میده.
   • محل تشکیل جلسه: مثلاً در محل شعبه 3 دادگاه حقوقی شهر تهران.
3. مشخصات قاضی/قضات و منشی دادگاه:
   • نام و نام خانوادگی قاضی یا هیئت قضات حاضر در جلسه.
   • نام و نام خانوادگی منشی دادگاه که مسئول تنظیم صورتجلسه هست.
4. مشخصات کامل اصحاب دعوا و وکلای آن ها:

   این بخش خیلی حساسه و باید با نهایت دقت تکمیل بشه. هر اشتباه کوچیکی می تونه دردسرساز بشه. شامل:

   • نام و نام خانوادگی کامل.
   • کد ملی.
   • آدرس دقیق پستی و شماره تماس.
   • سمت در پرونده (خواهان، خوانده، شاکی، متهم، وکیل خواهان، وکیل خوانده و…).
   • مشخصات وکیل (در صورت حضور): شماره وکالتنامه، نام و نام خانوادگی وکیل.

محتوای اصلی صورتجلسه: مغز کلام

بعد از ثبت اطلاعات شناسنامه ای، می رسیم به محتوای اصلی که قلب تپنده صورتجلسه است. اینجا تمام اتفاقاتی که توی جلسه میفته، مثل یه داستان به صورت خلاصه و دقیق نوشته میشه:

1. موضوع دعوا و خلاصه ای از خواسته/اتهام: تو این قسمت، به طور خلاصه گفته میشه که پرونده سر چی بوده و خواهان چی خواسته یا متهم به چی متهم شده.
2. حضور/عدم حضور طرفین و وکلای آن ها در جلسه: این خیلی مهمه که ثبت بشه آیا طرفین یا وکیلاشون حضور داشتن یا نه. اگه حضور نداشتن، دلیلش (مثلاً عدم ابلاغ صحیح یا عدم تمایل به حضور) باید ذکر بشه.
3. اظهارات و دفاعیات خواهان/شاکی و خوانده/متهم به صورت مختصر و دقیق:

   این بخش اصلی ترین قسمت صورتجلسه است. هر کسی که حرفی میزنه، دفاعی می کنه یا ادعایی مطرح می کنه، باید به طور خلاصه و بدون تغییر در ماهیت، تو صورتجلسه ثبت بشه. منشی سعی می کنه عیناً کلمات کلیدی رو بنویسه و قاضی هم نظارت می کنه. اینجا هم شما به عنوان طرف دعوا یا وکیل باید حسابی حواستون جمع باشه.

   یه نکته مهم: سعی کنید اظهاراتتون رو کوتاه، شفاف و مستقیم بیان کنید تا منشی بتونه اون ها رو دقیقاً ثبت کنه. اگه لازم بود، خودتون هم می تونید یه پیش نویس از حرف هاتون داشته باشید.

4. ارائه ادله، مستندات و لوایح توسط طرفین: اگه مدرکی (مثل سند، قرارداد، چک، شهادت نامه) به دادگاه ارائه میشه یا لایحه ای (نوشته ای که دفاعیات شما رو شامل میشه) تقدیم میشه، باید در صورتجلسه ثبت بشه که چه مدارکی در چه تاریخی ارائه شده.
5. وقایع خاص جلسه: گاهی اوقات تو دادگاه اتفاقات دیگه ای هم میفته که باید ثبت بشن، مثل:
   • استماع شهادت شهود (یعنی حرف های شاهدان شنیده میشه).
   • سوگند (اگه کسی قسم بخوره).
   • ارجاع به کارشناسی (یعنی پرونده برای بررسی تخصصی به کارشناس فرستاده میشه).
   • معاینه محل (اگه قاضی خودش از محل درگیری یا وقوع جرم بازدید کنه).
6. تصمیمات قاضی در جلسه: این هم بخش خیلی مهمیه. هر تصمیمی که قاضی تو همون جلسه می گیره، باید ثبت بشه. مثلاً:
   • صدور قرار (مثل قرار تامین خواسته یا قرار کارشناسی).
   • تعیین وقت نظارت.
   • تعیین جلسه بعدی (اگه نیاز به جلسات بعدی باشه).
   • ختم رسیدگی (یعنی قاضی پرونده رو برای صدور رای مختومه اعلام می کنه).
7. مهلت های تعیین شده توسط دادگاه: اگه قاضی مهلتی برای انجام کاری (مثلاً ارائه مدرک بیشتر یا پرداخت هزینه کارشناسی) تعیین کنه، باید تو صورتجلسه قید بشه.

حواستون باشه که این اجزا در کنار هم یه تصویر کامل از جلسه دادگاه رو نشون میدن. اگه هر کدوم از این ها ناقص باشه، می تونه برای شما مشکل ساز بشه.

نمونه متن صورتجلسه های پرکاربرد دادگاه: از تئوری تا عمل

خب، تا اینجا مبانی رو فهمیدیم. حالا وقتشه بریم سراغ بخش هیجان انگیز داستان: دیدن چند نمونه متن صورتجلسه دادگاه واقعی! این نمونه ها بهتون کمک می کنه تا تصویر بهتری از فرمت و محتوای این اسناد پیدا کنید و اگه روزی خودتون یا وکیلتون خواستید، بتونید راحت تر باهاشون سر و کله بزنید.

نمونه ۱: صورتجلسه اولین جلسه رسیدگی در دادگاه حقوقی (عمومی)

این نوع صورتجلسه رایج ترین نمونه است و معمولاً تو پرونده های مالی، ملکی، قراردادی یا هر دعوای دیگه که مربوط به حقوق افراد باشه، استفاده میشه. تو جلسه اول، معمولاً احراز هویت انجام میشه، اگه نیاز باشه لوایح رد و بدل میشن و درخواست های اولیه مطرح میشن.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت شروع: [ساعت]
ساعت پایان: [ساعت]
محل تشکیل جلسه: دفتر شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]

طرفین دعوا:
1. خواهان: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل خواهان (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]
2. خوانده: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل خوانده (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]

موضوع دعوا: [خلاصه ای از موضوع دعوا، مثلاً: مطالبه وجه یک فقره چک به مبلغ 500,000,000 ریال]

شرح جلسه:
مطابق وقت مقرر، جلسه رسیدگی در تاریخ فوق و ساعت [ساعت شروع] در این شعبه تشکیل گردید.
خواهان/وکیل خواهان در جلسه حاضر و خوانده/وکیل خوانده نیز در جلسه حضور دارند/حاضر نمی باشند (با ذکر دلیل در صورت عدم حضور).

اظهارات خواهان/وکیل خواهان:
 [متن اظهارات خواهان یا وکیل وی به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: خواهان اظهار داشتند که مبلغ فوق الذکر بابت فروش ملک خود به خوانده بوده و علیرغم سررسید چک، خوانده از پرداخت آن امتناع می ورزد و درخواست صدور حکم محکومیت خوانده را دارم.] 

اظهارات خوانده/وکیل خوانده:
 [متن اظهارات خوانده یا وکیل وی به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: خوانده اظهار داشتند که چک به دلیل عدم ایفای تعهدات خواهان در موعد مقرر، بلامحل بوده و به دلیل تخلف قراردادی خواهان، ایشان هیچ طلبی از بنده ندارند و درخواست رد دعوای خواهان را دارم.] 

تصمیمات دادگاه:
پس از استماع اظهارات طرفین و بررسی مدارک و مستندات ارائه شده (در صورت ارائه)، دادگاه با توجه به پیچیدگی موضوع/نیاز به بررسی بیشتر/ارائه لایحه تکمیلی از سوی طرفین:
(یکی از موارد زیر یا موارد مشابه)
- قرار ارجاع امر به کارشناسی صادر می گردد تا کارشناس رسمی دادگستری در خصوص [موضوع کارشناسی] اظهارنظر نماید.
- جلسه رسیدگی به تاریخ [تاریخ جدید] و ساعت [ساعت جدید] تجدید می گردد تا طرفین مدارک و مستندات خود را تکمیل و ارائه نمایند.
- مقرر گردید طرفین ظرف مهلت [تعداد] روز لایحه دفاعیه تکمیلی خود را به دفتر دادگاه ارائه نمایند.
- ختم رسیدگی اعلام و پرونده جهت انشاء رأی به نظر ریاست دادگاه می رسد.

ختم جلسه در ساعت [ساعت پایان] اعلام گردید.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه              خواهان/وکیل خواهان              خوانده/وکیل خوانده
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]              [نام و نام خانوادگی]

نمونه ۲: صورتجلسه اولین جلسه رسیدگی در دادگاه کیفری

این صورتجلسه مربوط به پرونده های جزایی میشه، جایی که پای جرم و مجازات در میونه. اینجا تفهیم اتهام به متهم، دفاعیاتش و اظهارات شاکی نقش پررنگی دارن.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه کیفری دو [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت شروع: [ساعت]
ساعت پایان: [ساعت]
محل تشکیل جلسه: دفتر شعبه [شماره شعبه] دادگاه کیفری دو [نام شهرستان]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]

طرفین دعوا:
1. شاکی: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی شاکی] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل شاکی (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]
2. متهم: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی متهم] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل متهم (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]

موضوع اتهام: [خلاصه ای از موضوع اتهام، مثلاً: سرقت تعزیری/کلاهبرداری/ضرب و جرح]

شرح جلسه:
مطابق وقت مقرر، جلسه رسیدگی در تاریخ فوق و ساعت [ساعت شروع] تشکیل گردید.
شاکی/وکیل شاکی در جلسه حاضر و متهم/وکیل متهم نیز در جلسه حضور دارند/حاضر نمی باشند.

تفهیم اتهام:
اتهام [موضوع اتهام] مندرج در کیفرخواست صادره از دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهرستان] به متهم [نام متهم] تفهیم گردید.

اظهارات شاکی/وکیل شاکی:
 [متن اظهارات شاکی یا وکیل وی به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: شاکی اظهار داشتند که متهم در تاریخ [تاریخ] و ساعت [ساعت] اقدام به سرقت [نوع اموال مسروقه] از منزل ایشان نموده و درخواست مجازات قانونی متهم را دارم.] 

دفاعیات متهم/وکیل متهم:
 [متن دفاعیات متهم یا وکیل وی به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: متهم در دفاع از خود اظهار داشتند که اتهام انتسابی را قبول ندارند و در زمان وقوع سرقت در محل دیگری حضور داشته اند و گواهی [نوع گواهی، مثلاً مرخصی کاری] را به عنوان مدرک ارائه دادند.] 

تصمیمات دادگاه:
پس از استماع اظهارات طرفین و بررسی مدارک ارائه شده:
(یکی از موارد زیر یا موارد مشابه)
- قرار تأمین کیفری مناسب (مثلاً قرار کفالت/وثیقه) برای متهم صادر گردید.
- جلسه رسیدگی به تاریخ [تاریخ جدید] و ساعت [ساعت جدید] تجدید می گردد تا طرفین مدارک و شهود خود را ارائه نمایند.
- مقرر گردید متهم ظرف مهلت [تعداد] روز مدارک دفاعی خود را به دفتر دادگاه ارائه نماید.
- ختم رسیدگی اعلام و پرونده جهت انشاء رأی به نظر ریاست دادگاه می رسد.

ختم جلسه در ساعت [ساعت پایان] اعلام گردید.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه              شاکی/وکیل شاکی              متهم/وکیل متهم
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]              [نام و نام خانوادگی]

نمونه ۳: صورتجلسه حصول سازش و صلح در دادگاه

این یکی از شیرین ترین صورتجلسه هاست! وقتی دو طرف دعوا به جای ادامه جنگ و جدل قضایی، تصمیم می گیرن با هم کنار بیان و به صلح و سازش برسن، این صورتجلسه تنظیم میشه. این سند نه تنها دعوا رو تموم می کنه، بلکه به معنای اسقاط کلیه حقوق و دعواهای آتیه بین طرفین، در مورد همون موضوع، میشه.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه [حقوقی/کیفری/خانواده] [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه سازش
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت شروع: [ساعت]
ساعت پایان: [ساعت]
محل تشکیل جلسه: دفتر شعبه [شماره شعبه] دادگاه [نوع دادگاه] [نام شهرستان]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]

طرفین دعوا:
1. [خواهان/شاکی]: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کامل] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل [خواهان/شاکی] (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]
2. [خوانده/متهم]: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کامل] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل [خوانده/متهم] (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]

موضوع پرونده: [خلاصه ای از موضوع دعوا یا اتهام که منجر به سازش شده است]

شرح جلسه:
مطابق وقت مقرر، جلسه رسیدگی در تاریخ فوق و ساعت [ساعت شروع] تشکیل گردید.
طرفین دعوا به همراه وکلای خود (در صورت حضور) در جلسه حاضر و اعلام نمودند که قصد سازش و صلح در خصوص موضوع پرونده را دارند.
پس از مذاکرات و توافقات فی مابین طرفین، شرایط سازش به شرح ذیل مورد توافق و تایید قرار گرفت:

شرایط سازش:
1. [شرط اول: مثلاً: آقای/خانم [نام خوانده/متهم] متعهد گردید مبلغ [مبلغ] ریال بابت [موضوع، مثلاً ضرر و زیان/دین/مهریه] را به صورت [نحوه پرداخت، مثلاً نقداً/طی چک شماره... به تاریخ...] به آقای/خانم [نام خواهان/شاکی] پرداخت نماید.]
2. [شرط دوم: مثلاً: آقای/خانم [نام خواهان/شاکی] پس از دریافت مبلغ فوق، رضایت قطعی و безоقید و شرط خود را نسبت به [موضوع پرونده] و همچنین کلیه حقوق و دعاوی مرتبط، اعلام و حق هرگونه اعتراض و ادعای بعدی را از خود سلب و ساقط نمود.]
3. [شرط سوم: مثلاً: کلیه هزینه های دادرسی/کارشناسی و ... به عهده [طرفین به تساوی/یکی از طرفین] می باشد.]
4. [هر شرط دیگر که طرفین توافق کرده اند.]

تعهدات طرفین:
طرفین با امضای این صورتجلسه، رضایت منجز و قطعی خود را نسبت به مفاد سازش اعلام و متعهد به اجرای دقیق بندهای فوق گردیدند و هرگونه ادعای بعدی را از خود سلب و اسقاط نمودند.

تصمیم دادگاه:
دادگاه با ملاحظه صورتجلسه سازش تنظیمی و رضایت طرفین، اقدام به صدور [قرار رد دعوا/قرار موقوفی تعقیب/قرار صلح و سازش] می نماید.

ختم جلسه در ساعت [ساعت پایان] اعلام گردید.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه              [خواهان/شاکی]              [خوانده/متهم]
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]              [نام و نام خانوادگی]

نمونه ۴: صورتجلسه جلسه دادگاه خانواده (مثلاً طلاق توافقی، نفقه، حضانت)

پرونده های خانواده همیشه حساسیت های خاص خودشون رو دارن. تو این جلسات، معمولاً توافقات یا اختلافات مربوط به طلاق، مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان ثبت میشه.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه خانواده [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت شروع: [ساعت]
ساعت پایان: [ساعت]
محل تشکیل جلسه: دفتر شعبه [شماره شعبه] دادگاه خانواده [نام شهرستان]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]

طرفین دعوا:
1. خواهان/زوج/زوجه: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کامل] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]
2. خوانده/زوج/زوجه: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کامل] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]
   وکیل (در صورت حضور): آقای/خانم [نام و نام خانوادگی وکیل] به شماره وکالتنامه [شماره]

موضوع پرونده: [خلاصه ای از موضوع دعوا، مثلاً: تقاضای طلاق توافقی/مطالبه نفقه/درخواست حضانت فرزند]

شرح جلسه:
مطابق وقت مقرر، جلسه رسیدگی در تاریخ فوق و ساعت [ساعت شروع] تشکیل گردید.
زوجین/خواهان و خوانده (به همراه وکلای خود در صورت حضور) در جلسه حاضر می باشند.

اظهارات [زوج/خواهان]:
 [متن اظهارات زوج/خواهان به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: زوج اظهار داشتند که به دلیل عدم تفاهم و بروز اختلاف شدید، قصد جدایی با توافق را دارند و در مورد مسائل مالی و فرزندان به توافق رسیده اند.] 

اظهارات [زوجه/خوانده]:
 [متن اظهارات زوجه/خوانده به صورت خلاصه و دقیق، مثلاً: زوجه نیز موافقت خود را با طلاق توافقی اعلام نموده و شرایط ذیل را برای توافق نهایی مطرح کردند:] 

توافقات/اختلافات مطروحه:
1. مهریه: [میزان مهریه و نحوه پرداخت، مثلاً: مبلغ 100 سکه تمام بهار آزادی به صورت عندالمطالبه که 10 سکه نقداً و مابقی به صورت اقساط ماهانه 1 سکه پرداخت گردد.]
2. نفقه: [میزان نفقه حال و آینده یا توافق بر عدم مطالبه نفقه، مثلاً: زوجه نسبت به نفقه گذشته و آینده اظهار بذل نمود.]
3. جهیزیه: [نحوه استرداد یا توافق بر تقسیم جهیزیه، مثلاً: لیست جهیزیه با امضای طرفین پیوست صورتجلسه گردید و قرار شد ظرف یک هفته از منزل مشترک خارج شود.]
4. حضانت فرزند/فرزندان: [نام فرزندان، تعیین حضانت (با مادر/پدر) و نحوه ملاقات، مثلاً: حضانت فرزند مشترک، آقای/خانم [نام فرزند]، به عهده مادر می باشد و پدر هفته ای دوبار در روزهای دوشنبه و چهارشنبه از ساعت 16 تا 20 حق ملاقات دارد.]
5. سایر موارد: [هرگونه توافق دیگر، مثلاً: زوج متعهد به پرداخت اجرت المثل ایام زوجیت به مبلغ ... ریال گردید.]

تصمیمات دادگاه:
پس از استماع اظهارات و بررسی توافقات/اختلافات:
(یکی از موارد زیر یا موارد مشابه)
- دادگاه جهت صلح و سازش طرفین را به مشاوره خانواده ارجاع داد.
- مقرر گردید طرفین ظرف مهلت [تعداد] روز مدارک تکمیلی یا توافق نامه مکتوب خود را ارائه نمایند.
- ختم رسیدگی اعلام و پرونده جهت انشاء رأی/صدور گواهی عدم امکان سازش به نظر ریاست دادگاه می رسد.

ختم جلسه در ساعت [ساعت پایان] اعلام گردید.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه              زوج/خواهان              زوجه/خوانده
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]              [نام و نام خانوادگی]

نمونه ۵: صورتجلسه عدم تشکیل جلسه یا تجدید جلسه

همیشه هم جلسات دادگاه تشکیل نمیشن یا به نتیجه نمی رسن. گاهی به دلایل مختلف، جلسه لغو یا به زمان دیگه ای موکول میشه. این صورتجلسه برای ثبت همین موارد استفاده میشه.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه [نوع دادگاه] [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه عدم تشکیل/تجدید جلسه
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت مقرر تشکیل: [ساعت]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]

شرح جلسه:
مطابق وقت مقرر برای رسیدگی به پرونده کلاسه فوق الاشاره، جلسه در تاریخ و ساعت مقرر تشکیل نگردید/تشکیل گردید و تجدید شد.
دلیل عدم تشکیل/تجدید جلسه:
(یکی از موارد زیر یا موارد مشابه)
- عدم حضور طرفین دعوا/وکلای آن ها (علیرغم ابلاغ صحیح).
- عدم تکمیل ابلاغ اوراق قضایی به یکی از طرفین.
- نیاز به بررسی بیشتر پرونده توسط ریاست دادگاه.
- آماده نبودن پرونده برای رسیدگی (مثلاً عدم وصول نظریه کارشناسی).
- [دلیل خاص دیگر، مثلاً بیماری قاضی یا سیل و زلزله و ...].

تصمیم دادگاه:
با توجه به مراتب فوق، مقرر گردید:
- جلسه رسیدگی به تاریخ جدید [روز]/[ماه]/[سال] و ساعت [ساعت] تجدید و وقت رسیدگی به طرفین ابلاغ گردد.
- [در صورت نیاز به اقدام دیگر، مثلاً: دستور ابلاغ مجدد به خوانده/متهم از طریق نشر آگهی صادر می گردد.]

ختم صورتجلسه.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]

نمونه ۶: صورتجلسه اتیان سوگند یا استماع شهادت شهود/مطلعین

گاهی اوقات در کنار صورتجلسه اصلی، برای ثبت جزئیات خاصی مثل سوگند خوردن یه نفر یا شنیدن حرف های شاهد، یه صورتجلسه مکمل تهیه میشه. این ها معمولاً به صورت پیوست صورتجلسه اصلی یا به عنوان بخش خاصی از اون میان.

بسمه تعالی
آرم قوه قضائیه

شعبه: [شماره شعبه] دادگاه [نوع دادگاه] [نام شهرستان]
کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده]
شماره پرونده: [شماره پرونده]

صورتجلسه استماع شهادت/اتیان سوگند
تاریخ: [روز]/[ماه]/[سال]
ساعت شروع: [ساعت]
ساعت پایان: [ساعت]
محل تشکیل جلسه: دفتر شعبه [شماره شعبه] دادگاه [نوع دادگاه] [نام شهرستان]

حاضرین:
1. قاضی محترم: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی قاضی]
2. منشی دادگاه: جناب آقای/سرکار خانم [نام و نام خانوادگی منشی]
3. [طرفین دعوا یا وکلای آن ها در صورت حضور]

موضوع: استماع شهادت شهود/اتیان سوگند توسط [نام شخص] در پرونده کلاسه [شماره کلاسه]

شرح جلسه:
مطابق دستور دادگاه، در تاریخ و ساعت فوق، جلسه جهت استماع شهادت شهود/اتیان سوگند در پرونده فوق الاشاره تشکیل گردید.

مشخصات شاهد/سوگندخورنده:
آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کامل] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] به نشانی: [آدرس کامل]

تفهیم سوگند/اهمیت شهادت:
اهمیت شهادت/سوگند و مجازات شهادت کذب/سوگند دروغ به نامبرده تفهیم گردید.

متن سوگند (در صورت اتیان سوگند):
 [متن کامل سوگند که توسط شخص ادا شده است، مثلاً: به خداوند متعال سوگند یاد می کنم جز به راستی نگویم و تمام حقیقت را بیان نمایم.] 

اظهارات شاهد/سوگندخورنده:
 [متن کامل و دقیق اظهارات شاهد یا سوگندخورنده، بدون کم و کاست، مثلاً: شاهد اظهار داشت که در تاریخ... در محل... حضور داشته و مشاهده نموده که... و سپس به جزئیات واقعه پرداخت.] 

(در صورت وجود شهود متعدد، این بخش برای هر شاهد تکرار می شود.)

تصمیمات دادگاه:
پس از استماع شهادت/اتیان سوگند، مقرر گردید:
- اظهارات فوق به عنوان دلیل در پرونده ثبت و مورد بررسی قرار گیرد.
- [هر تصمیم دیگر دادگاه در این خصوص.]

ختم جلسه در ساعت [ساعت پایان] اعلام گردید.

امضا:
قاضی دادگاه              منشی دادگاه              شاهد/سوگندخورنده
[نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]      [نام و نام خانوادگی]

نکات کلیدی در تنظیم، پیگیری و اعتراض به صورتجلسه دادگاه: زیر و بم ماجرا

حالا که انواع صورتجلسه رو دیدیم، وقتشه بریم سراغ نکات ریز و درشتی که شاید کمتر کسی بهشون توجه کنه، ولی می تونن حسابی کار شما رو راه بندازن یا برعکس، براتون دردسر درست کنن. این بخش خیلی مهمه، چون بهتون میگه چطور باید باهوش و دقیق با صورتجلسه برخورد کنید.

چگونه اظهارات را در صورتجلسه دقیق و کامل ثبت کنیم؟

اینجا دیگه پای خود شما یا وکیلتون وسطه! دقت کنید که منشی دادگاه هر حرفی رو عیناً نمینویسه، بلکه خلاصه ای از اون رو ثبت می کنه. پس برای اینکه اظهارات شما دقیقاً اون چیزی باشه که می خواید، این نکات رو رعایت کنید:

• شفاف و کوتاه حرف بزنید: جملاتتون رو پیچیده نکنید. هر چقدر حرفتون واضح تر باشه، منشی راحت تر می تونه اون رو ثبت کنه.
• نکات اصلی رو تاکید کنید: اگه یه نکته ای براتون خیلی مهمه، روی اون تاکید کنید و از قاضی بخواهید که حواس منشی به اون باشه.
• مطالعه دقیق قبل از امضا: بعد از اینکه منشی صورتجلسه رو نوشت، حتماً با دقت تمام بخونیدش. اگه جایی از حرف هاتون نبود یا اشتباه نوشته شده بود، مودبانه و با دلیل از منشی و قاضی بخواهید که اصلاحش کنن.
• تهیه پیش نویس: اگه موضوع پرونده پیچیده است، قبل از جلسه یه پیش نویس از اظهارات و دفاعیاتتون آماده کنید و اون رو به صورت مکتوب به دادگاه ارائه بدید. اینطوری هیچ نکته ای از قلم نمی افته.

تفاوت صورتجلسه دادگاه با صورتجلسه داوری: فرقشون چیه؟

شاید براتون سوال پیش بیاد که صورتجلسه داوری چیه و چه فرقی با صورتجلسه دادگاه داره؟ این ها دو تا دنیای متفاوت دارن، حتی اگه هدفشون حل و فصل یه دعوا باشه:

ویژگی	صورتجلسه دادگاه	صورتجلسه داوری
مرجع رسیدگی	توسط قاضی و منشی دادگاه در محاکم رسمی دولتی تنظیم می شود.	توسط داور یا هیئت داوری (افراد حقیقی یا حقوقی خصوصی) تنظیم می شود.
اعتبار و تشریفات	کاملاً رسمی و دولتی است و تابع تشریفات قانونی آیین دادرسی است.	اعتبار آن بر اساس توافق طرفین (قرارداد داوری) است و تشریفات آن می تواند انعطاف پذیرتر باشد، اما باز هم چارچوب قانونی دارد.
قدرت اجرایی	تصمیمات دادگاه (آرا و قرارها) بلافاصله یا پس از قطعیت قابلیت اجرا دارند و نیاز به تشریفات خاصی برای اجرا ندارند (البته پس از طی مراحل قانونی).	رای داور برای اجرا نیاز به تایید دادگاه دارد و پس از آن، از طریق دادگاه به اجرا گذاشته می شود.
مخاطب	عموم مردم، وکلا، دانشجویان و کادر قضایی.	طرفین قرارداد داوری، داوران و در نهایت دادگاه (برای تایید رای داور).

خلاصه اینکه، صورتجلسه دادگاه، محصول یه نهاد حکومتیه با تمام تشریفاتش؛ اما صورتجلسه داوری، نتیجه توافق دو نفره یا چند نفره است که داور رو برای حل و فصل انتخاب کردن و بعداً نیاز به مهر تایید دادگاه داره.

اعتراض به محتوای صورتجلسه: اگه اشتباهی بود چی؟

بله، ممکنه گاهی اوقات اشتباهی تو صورتجلسه پیش بیاد. شاید منشی حواسش نبوده، یا قاضی نکته ای رو فراموش کرده. اینجا چی کار باید کرد؟

• در همان جلسه: بهترین راهکار اینه که تو همون جلسه و قبل از امضا، اگه دیدید چیزی اشتباهه یا کامل نیست، مودبانه اما قاطعانه از قاضی بخواهید که اصلاحش کنه. حقتونه که صورتجلسه درست و کامل باشه.
• بعد از جلسه (در صورت عدم امضا): اگه شما صورتجلسه رو امضا نکردید (مثلاً به دلیل اعتراض به محتواش) و فکر می کنید اشتباهی توش بوده، می تونید با ارائه لایحه به دادگاه، درخواست اصلاح یا تکمیل صورتجلسه رو بدید. البته این کار دشوارتره و نیاز به اثبات داره.
• راهکارهای قانونی برای اصلاح اشتباهات:

  اگه بعد از امضا متوجه اشتباهی شدید که ماهیت پرونده رو تغییر میده، کار کمی سخت میشه. اما باز هم می تونید با ارائه دلایل و مدارک، درخواست اصلاح از دادگاه رو داشته باشید. قاضی با بررسی مدارک و اظهارات طرفین، در صورت احراز اشتباه، می تونه دستور اصلاح صورتجلسه رو بده. البته این مورد بیشتر در مورد اشتباهات تایپی یا سهو قلم هست و تغییر ماهیت اظهارات دشوارتره.

  یادتون نره: امضای شما به صورتجلسه اعتبار میده. پس هرگز بدون اطمینان از صحت و کامل بودن محتوا، صورتجلسه رو امضا نکنید.

نحوه دریافت نسخ معتبر صورتجلسه: کپی برابر اصل

بعد از جلسه، ممکنه نیاز داشته باشید یه کپی از صورتجلسه داشته باشید. برای دریافت نسخه معتبر، باید این مراحل رو طی کنید:

1. مراجعه به دفتر شعبه: چند روز بعد از جلسه، به دفتر همون شعبه ای که پرونده تون توش رسیدگی شده، مراجعه کنید.
2. درخواست کپی: از مسئول دفتر درخواست کنید که یک نسخه کپی از صورتجلسه رو بهتون بده.
3. کپی برابر اصل: معمولاً این کپی ها باید توسط مسئول دفتر برابر اصل بشن تا اعتبار قانونی داشته باشن. اگه نیاز به نسخه های متعدد دارید، حتماً قبلش اطلاع بدید.
4. پرداخت هزینه: برای دریافت کپی، ممکنه نیاز به پرداخت هزینه ای باشه که معمولاً مبلغ کمیه.

این نسخه ها برای پیگیری پرونده، ارائه به مراجع دیگر یا حتی به عنوان مدرک در مراحل بعدی دادرسی به دردتون می خوره.

نقش صورتجلسه در مراحل بعدی دادرسی (تجدیدنظرخواهی، فرجام خواهی): ستون فقرات پرونده

صورتجلسه فقط برای همون جلسه مهم نیست! بلکه نقش خیلی پررنگی تو مراحل بعدی پرونده، یعنی تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی داره. چطور؟

• مبنای اعتراض: وقتی می خواید به یه رای اعتراض کنید، باید ثابت کنید که دادگاه بدوی (دادگاه اولیه) اشتباهی کرده. صورتجلسه نشون میده که چه حرف هایی زده شده و چه مدارکی ارائه شده. اگه شما ادعا کنید که مثلاً یه مدرک مهم رو ارائه دادید ولی دادگاه بهش توجه نکرده، صورتجلسه می تونه این رو تایید یا رد کنه.
• استناد به اظهارات: وکلای شما تو مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی، می تونن به اظهاراتی که شما یا طرف مقابل تو صورتجلسه دادگاه بدوی داشتید، استناد کنن تا دفاعیاتشون رو قوی تر کنن.
• اثبات تخلف شکلی: گاهی اوقات ممکنه دادگاه تو رعایت تشریفات قانونی اشتباهی کرده باشه. اگه این اشتباه تو صورتجلسه ثبت شده باشه (مثلاً عدم ابلاغ صحیح)، میشه از اون برای درخواست نقض رای استفاده کرد.

پس صورتجلسه مثل یه ستون فقرات برای پرونده می مونه که اطلاعات اساسی رو تو خودش نگهداری می کنه و تو تمام مراحل بعدیش میشه بهش رجوع کرد و ازش برای دفاع یا اعتراض استفاده کرد. واقعاً اگه بهش دقت نکنید، ممکنه فرصت های زیادی رو از دست بدید.

خب، رسیدیم به آخر این سفر طولانی اما امیدوارم مفید. اگه از اول این مقاله با ما بودید، الان دیگه می دونید که نمونه متن صورتجلسه دادگاه نه فقط یه برگ کاغذه، بلکه یه سند قانونی زنده است که تمام جزئیات حساس پرونده شما رو در خودش نگه می داره. از تعریف ساده اش گرفته تا انواعش در دادگاه های حقوقی، کیفری، خانواده و حتی لحظه های صلح و سازش، همه رو با هم دیدیم. فهمیدیم که چطور اجزای مختلفش مثل یه پازل کنار هم قرار می گیرن و یه تصویر کامل از جلسه دادگاه رو می سازن. مسئولیت منشی، امضای قاضی و از همه مهم تر، دقت و هوشیاری شما در هنگام خوندن و امضای این سند، همگی نقش های حیاتی دارن.

امیدوارم این راهنمای جامع بهتون کمک کرده باشه تا با دید بازتری به این موضوع نگاه کنید. یادتون باشه، تو دنیای قانون، اطلاعات قدرته. هر چقدر بیشتر بدونید، بهتر می تونید از حقوق خودتون دفاع کنید. پس با دقت مطالعه کنید، از نمونه ها الهام بگیرید و هرگز بدون آگاهی، پای هیچ سندی رو امضا نکنید. آینده پرونده شما، توی همین جزئیات کوچیک اما پر اهمیت، نهفته است.