دیانی: ظرف برنامه تلویزیونی برای کسی مثل حاج قاسم محدود است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری سوشال لند حاج قاسم سلیمانی از آن دست افرادی است که پس از شهادتش آثار مستند و برنامه های تلویزیونی مختلفی در رابطه با او عملکردش در منطقه و ماموریت هایی که به سرانجام رساند تولید شده است. آثاری که هرکدام از آنها یک جنبه از زندگی حرفه ای و اثرگذاری حاج قاسم را روایت می کند و باتوجه به گستردگی این حوزه هنوز هم بسیاری از بخش های زندگی این قهرمان ملی دست نخورده باقی مانده است.

یکی از مدیوم هایی که در سال های اخیر به طور ویژه به این سوژه نگاه کرده تلویزیون است. برنامه های متعددی در رابطه با شهید سلیمانی ساخته شده و این روند همچنان ادامه دارد. یکی از آخرین موارد این برنامه ها «لشگر قدس» است برنامه ای ده قسمتی که هر شب از شبکه یک سیما پخش می شود و کارشناسان مختلف نظامی و سیاسی و تحلیلگران منطقه نظرات خود را درخصوص عملکرد حاج قاسم و عملیات هایی که انجام داد مطرح می کنند.

در این برنامه محمدعلی حسن نیا و معین دسترنج به عنوان پژوهشگر و زینب افراخته به عنوان نویسنده حضور داشتند. سردبیر و کارگردان «لشگر قدس» هم میکائیل دیانی است. در حالی که فعلا دو سه قسمت از این برنامه به نمایش درآمده با میکائیل دیانی مستندساز و سازنده این برنامه تلویزیونی است گفت و گو کردیم.

دیانی در رابطه با ایده ساخت برنامه «لشگر قدس» به خبرنگار سوشال لند توضیح داد: این برنامه فصل دوم برنامه «جهانمرد» است که سال گذشته در سالگرد حاج قاسم داشتیم و تلاش مان بر این بود در یک فرم و قالب جدیدی بتوانیم در جهت تبیین آن چیزی که حاج قاسم در منطقه رقم زده و آن چیزی که ما به عنوان محور مقاومت می شناسیم گام برداریم.

وی افزود: ما در این برنامه معرفی و گزارش عملکردی از فعالیت های محور مقاومت و نگاه جامعی نسبت به منطقه را به مخاطب ارائه می دهیم. همانطور که مقام معظم رهبری تاکید کردند باید آنچه که در میدان رخ می دهد را تبلیغ کنیم در این برنامه ما نیز همین مسیر را می رویم و سعی کردیم چیزی که دشمن نمی خواهد دیده شود مواردی از حیث موفقیت ها و تاثیر جبهه مقاومت را به تصویر بکشیم.

استفاده از فرم و گرافیک جدید

کارگردان «لشگر قدس» درخصوص نوع روایت در این برنامه تلویزیونی هم گفت: فرم برنامه را از فرم رسانه های مرسوم دنیا مثل رویترز بی بی سی و سی ان ان انتخاب کردیم که ساختار خوشه انگوری دارد. در این روش ما یک موضوعی را محور قرار می دهیم و ضمن اینکه این محوریت را توضیح می دهیم به هر نقطه اتصال و شاخه جدیدی که می رسیم وارد آن شاخه می شویم و مثل خوشه های انگور بخش های مجزا را تعریف می کنیم و مجدداً به شاخه اصلی برنامه برمی گردیم. در حقیقت سعی می کنیم دایره المعارفی از موضوع مقاومت را مطرح کنیم و اگر کسی خواست تخصصی تر به این سوژه نگاه کند قلاب هایی را برایش ایجاد کنیم تا از آنها استفاده کند.

وی افزود: اساسا ما از روز اول فصل گذشته واین فصل وقتی می خواستیم این برنامه را طراحی کنیم به دنبال یک فرم متفاوت و نو بودیم تا مخاطب نوجوان و جوانی که برنامه را می بیند با جذابیت بصری اثر درگیر شود. از این جهت هم خیلی از فرم های نوگرای برنامه سازی تلویزیونی را بررسی می کردیم و در خیلی از آنها هم تغییراتی ایجاد کردیم تا بتوانیم نسبت به خود آ ن ها هم تمایز ایجاد کنیم و این کار را با سه روش انجام دادیم. یکی از مسائل موضوع دکور بود که امسال هم مثل سال گذشته و برنامه «جهانمرد» دکوری متفاوت به جهت ساختاری طراحی و اجرا کردیم. سال گذشته ایده اصلی تونل های محور مقاومت بود و امسال اتاق عملیات بود. نکته دوم فیلمبرداری برنامه بود که سعی کردیم کار را به فضای مستند به ویژه مستند سینمایی نزدیک کنیم تا برای مخاطب جذابیت داشته باشد. نکته سوم هم گرافیک کار بود که سعی کردیم از این نظر هم کاری کنیم ساختار برنامه متفاوت و بهتر از چیزی که در تلویزیون جمهوری اسلامی مرسوم است باشد.

دیانی اضافه کرد: ما وقتی در مورد فرم صحبت می کنیم به تمام جنبه های آن فکر می کنیم. در این مستند هم موشن داریم هم کمیک موشن هم مستند کوتاه و هم پادکست که همه این سبک ها به مبنای محتوایی برنامه کمک می کند. در این برنامه همه ابزار های ممکن تصویری و مدیوم های مختلف در خدمت فرم قرار گرفته تا روایت ما را به درستی به تصویر بکشد.

وی در خصوص فرمول انتخاب مهمان ها و کارشناسان برنامه هم عنوان کرد: ما سال گذشته براساس حضور میدانی شاهد عینی بودن و به مسئله مرتبط بودن مهمان ها را انتخاب می کردیم. امسال هم بر همین مبنا پیش رفتیم با این ملاحظه که سعی کردیم از بین نخبگان تحلیلی کشور آدم هایی که نزدیک ترین قرابت را به موضوع دارند انتخاب کنیم. به صورت خاص مثلا در مورد لبنان فردی را انتخاب کردیم که در حوزه لبنان مطالعات دارد یا در رابطه با فلسطین از کارشناسی استفاده کردیم که مطالعات و تسلط خوبی به موضوعات این کشور دارد تا بتوانیم به صورت ریزتر و تخصصی تر بحث کنیم. البته همه مباحث و آن چیزی که در طول ۱۰ قسمت روایت می کنیم یک تصویر کلان دارد که آن تصویر محور مقاومت است و همه این افراد به آن هم مسلط هستند.

چالشِ مشکلات امنیتی و اطلاعاتی

این مستندساز در رابطه با چالش های ساخت برنامه ای با این موضوع خاص هم گفت: معمولا وقتی می خواهیم در مورد محور مقاومت و حاج قاسم سلیمانی صحبت کنیم دو چالش کلان داریم. یکی اینکه بخشی از آن چیزی که حاج قاسم سلیمانی در محور مقاومت رقم زده و آن چیزی که محور مقاومت در میدان رقم می زند مرز های باریکی دارد که باید رعایت کنیم. مثلاً اینکه ما از جهت امنیتی و اطلاعاتی حرفی نزنیم که در کلیت جبهه چالش ایجاد کند. از این جهت ظرافت محتوایی برنامه بسیار بالاست و ما بایستی همه شئون و مسائل پیرامونی روایت هر ماجرایی را لحاظ کنیم. مسئله دوم هم این است که عملکرد حاج قاسم به جهت اثرگذاری در منطقه ابعاد به شدت وسیعی دارد که عموماً برنامه های تلویزیونی نمی توانند همه این ابعاد را روایت کنند و ما معمولاٌ بخشی از این ابعاد را روایت می کنیم.

وی با اشاره به این مسئله که پروسه تولید «لشگر قدس» هنوز به طور کامل به اتمام نرسیده گفت: ما در حال حاضر در فرآیند پس تولید هستیم و روزبه روز برنامه را برای پخش تلویزیونی آماده می کنیم. طراحی و ساخت دکور با توجه به فرم متفاوتی که داشت نزدیک به دو ماه زمان برد. علاوه بر آن ضبط برنامه هم ۲ هفته طول کشید و همزمان با ضبط و طراحی دکور آیتم سازی ها انجام می شد. در کل تولید برنامه تلویزیونی «لشگر قدس» یک پروسه چند ماهه بود.

میکائیل دیانی در پایان سخنانش در پاسخ به این پرسش که در ساخت «لشگر قدس» چند درصد از خواسته هایت عملی شد توضیح داد: متاسفانه به دلیل ظرفیت های یک برنامه تلویزیونی ما نمی توانیم همه چیز را نشان دهیم مثلاً آن چیزی که ما به عنوان فعالیت های میدانی حاج قاسم سلیمانی می شناسیم و در پژوهش ها به آن می رسیم را صرفاً به صورت خیلی محدود می توانیم در برنامه اشاره کنیم. چون هم ظرف برنامه تلویزیونی محدود است و هم برخی محدودیت های اطلاعاتی امنیتی اجازه نمی دهد جزئیات مسائل را گفت. اما ما سعی کردیم آن چیزی که می توانیم را انجام دهیم و آن چیزی که می شود گفت را ارائه دهیم.