اهمیت و منزلت شب قدر از منظر امام رضا (ع) – خبرگزاری سوشال لند | اخبار ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری سوشال لند به نقل از آستان نیوز، رمضان، ماه میهمانی خدا، ماه نزول قرآن و ماه لیالی پر عظمت قدر است؛ بسیاری از مومنان با توجه به توصیه ها تلاش می کنند شب قدر را درک کنند و به احیای آن همت بگمارند اما این شب از نگاه امام رضا (ع) چگونه شبی است؟

از سویی دیگر معین شدن شب قدر از میان شب های ماه رمضان، موضوعی بوده است که در طول تاریخ همواره خواسته احیا کنندگان آن بوده است. برخی از اشخاص برای دانستن ارزش شب قدر سوالاتی را در این زمینه از معصومین علیهم السلام داشته اند و ایشان نیز به فراخور حال افراد پاسخ هایی را بیان نموده اند.

در میان منابع روایی تعداد قابل توجهی از احادیث، شب بیست و سوم ماه رمضان را به عنوان محتمل ترین شب برای درک (قدر) ذکر کرده اند. پیرامون این موضوع گفت وگویی با دکتر مرتضی انفرادی پژوهشگر گروه مطالعات اجتماعی اعتاب مقدس در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی انجام دادیم که و شب قدر از منظر عالم آل محمد (ص) را بررسی کردیم.

جناب آقای انفرادی در مورد اهمیت شب قدر از دیدگاه امام رضا (ع) چه آموزه هایی در منابع اسلامی وجود دارد؟

شب قدر در دین مبین اسلام، بزرگترین و مهمترین شب در تمام سال محسوب می شود، فضیلت این شب به اندازه ای است که یکی از سوره های قرآن با عنوان «قدر» نامیده شده است و در این سوره درک عظمت شب قدر آن چنان امر بزرگی معرفی شده است که خداوند می فرماید: (وَمَا اَدْرَاکَ مَا لَیْلَهُ الْقَدْرِ) و تو چه می دانی که شب قدر چیست؟ همچنین در سوره دخان آیات اول تا ششم این شب را «لیله مبارکه» خوانده است و با برکت بودن را از ویژگی این شب دانسته اند.

امام رضا (ع) نیز در روایتی چندین ویژگی را برای اهمیت شب قدر بیان فرموده اند که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.

لَیلَهُ القَدرِ الَّتی هِیَ خَیرٌ مِن الفِ شَهرٍ، وفیها یُفرَقُ کُلُّ امرٍ حَکیمٍ وهُوَ رَاسُ السَّنَهِ، یُقَدَّرُ فیها ما یَکونُ فِی السَّنَهِ مِن خَیرٍ او شَرٍّ، او مَضَرَّهٍ او مَنفَعَهٍ، او رِزقٍ او اجَلٍ؛ ولِذلِکَ سُمِّیَت: لَیلَهَ القَدرِ.

در این روایت امام رضا (ع) می فرمایند: «شب قدر بهتر از هزار ماه است» که این موضوع برگرفته از قرآن است و ایشان در ادامه می فرمایند: «در شب قدر هر کاری [به نحوی] استوار فیصله می یابد.

همچنین این امام شب قدر را (رَاسُ السَّنَهِ) یعنی آغار سال می دانند. تمام مقدرات سال اعم از خوبی و بدی، سود و زیان، روزی و مرگ افراد در این شب مقدر می شود.

بسیاری از مردم دوست دارند بدانند که شب قدر کدام شب است؛ در این زمینه آیا نکته ای از حضرت رضا (ع) بیان شده است؟

این موضوع از مباحثی است که در طول تاریخ از سوی یاران معصومین (ع) مورد سوال بوده است و به صورت مکرر از این بزرگواران درخواست می کردند تا شب قدر را مشخص نمایند. با بررسی سیره معصومین (ع) مشخص می شود که ایشان اهتمام ویژه به دهه آخر ماه رمضان داشته اند مثلاً در روایت است که پیامبر گرامی اسلام در ده شب آخر ماه رمضان بسترشان را جمع می کردند. همچنین سیره حضرت زهرا سلام الله علیها این بود که در شب قدر به عبادت می پرداختند و خانواده و فرزندان را نیز به بیدار ماندن وادار می کردند.

جناب انفرادی، امام رضا (ع) چه اعمالی را برای شب قدر بیان کرده اند؟

برای شب های قدر اعمال متعددی در روایات بیان شده است اما آنچه از لسان مبارک عالم آل محمد (ص) برای ما به یادگار مانده است، نخست احیا و شب زنده داری است، همچنین ایشان تاکید زیادی بر زیارت امام حسین (ع) به ویژه در شب بیست و سوم دارند.

پدر بزرگوار امام رضا (ع)، امام کاظم (ع) می فرمایند: «کسی که در شب قدر غسل کرده و تا سپیده صبح شب زنده داری کند، گناهانش آمرزیده می شود.

علاوه بر موارد ذکر شده در روایات دیگر معصومین (ع) نیز اعمالی مانند نماز مستحبی، استغفار، خواندن قرآن مخصوصاً سوره قدر، دعای فرج و مناجات را برای بهره برداری و کسب فیض از این شب را برای ما به یادگار گذاشته اند.